خودمان را با دیگران مقایسه نماییم یا نه؟

به گزارش مین فود لرستان یک روانشناس اظهار داشت: مقایسه اجتماعی همیشه وجود دارد و بطور ناخودآگاه یا خودآگاه در ما شکل می گیرد.

مریم کاووسی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به اینکه مقایسه کردن بار سنگینی بر روانمان می گذارد، اظهار نمود: زمانی که خودمان را با خواهر و برادر یا همسایه و همکار و… مقایسه می نماییم، احساسات متنوعی در ما پا می گیرند، برای همین است که دنیای روان شناسی به این مقوله توجه خاصی نشان داده و نظریه هایی هم از طرف کارشناسان درباره اش مطرح گردیده است.
وی افزود: سابقه و تاریخچه نظریه مقایسه به سال ها پیش بازمی گردد، در سال ۱۹۵۴، لئون فستینگر کسی بود که اولین بار دست به ارائه نظریه ای موسوم به مقایسه اجتماعی زد، او معتقد بود آدم ها گرایشی درونی به ارزیابی خود و مقایسه کردن خودشان با دیگران دارند.
کاووسی افزود: مقایسه کردن خود با فرد زبده و شاگرد اول کلاس از کارهایی است که به طور معمول همه ما انجام می دهیم و می خواهیم سنجه ای پیدا نماییم که به ما نشان میدهد در کدام نقطه از توانمندی و مهارت ایستاده ایم.
این روانشناس عنوان کرد: پروسه نظریه اجتماعی می گوید آدم ها با مقایسه خود با دیگران، دست به ارزیابی توانایی ها و نگرش ها و رفتارهایشان می زنند، در بیشتر موارد ما خودمان را با آدم های دور و اطرافمان مقایسه می نماییم و بطور کلی، یا با از خود بهترها یا با ازخود بدترها روبه رو می شویم.
وی ادامه داد: گاهی در مقایسه به سراغ کسانی می رویم که گمان می نماییم از ما بهترند، با شکل گیری چنین مقایسه ای، حس پیشرفت کردن و بهترشدن در وجودمان جان می گیرد، با جست وجو در کارنامه فردی بهتر از خود، ما هم می خواهیم خودرا بالاتر بکشیم و بهتر بشویم.
کاووسی اضافه کرد: گاهی نیز ما دست به مقایسه خود با کسانی می زنیم که از ما دستاوردها و موفقیت های کمتری دارند، این روش از مقایسه بطور معمول برای تقویت روحیه و اعتمادبه نفس ماست، البته هیچ کس از دیگری برتر نیست، ولی باید قبول کرد توانایی آدم ها باهم فرق می کند و هرکس در حوزه و رشته ای می تواند بهتر از دیگری عمل کند.
مزایای مقایسه اجتماعی چیست؟
این روانشناس با اشاره به اینکه مقایسه اجتماعی ممکنست با سناریوهای مختلفی در زندگی مان رقم بخورد، عنوان کرد: مقایسه خود با بدترها و ضعیف ترها شاید موجب تقویت اعتماد به نفس شود، شاید هم تصویر و حس و حال خوبی نسبت به خودمان در ما بوجود آورد، جنبه مثبت مقایسه کردن خود با برترها و بهترها هم در این است که انگیزه برای تلاش بیشتر و تغییر جایگاه به مقصد رسیدن به آنها در ما پا می گیرد.
وی با اشاره به اینکه انرژی مثبت ناشی از مقایسه خود با افراد بهتر، راهی برای رشد کردن می شود، اضافه کرد: البته همیشه این طور نیست و مقایسه خود با دیگران می تواند در هر دو حالت، یعنی هم مقایسه با از خود بهترها و هم مقایسه با ازخودبدترها معایبی نیز به همراهداشته باشد.
معایب مقایسه اجتماعی چیست؟
کاووسی با اشاره به اینکه بیش ازحد رقابت کردن با دیگران از نتایج منفی مقایسه است، عنوان کرد: اگر بیش ازحد بخواهیم با دیگران رقابت نماییم و به پای آدم های بهتر از خود در حوزه های مختلف برسیم، فرسوده و خسته می شویم و آرامش از سرزمین روانمان دور می شود و گاهی نیز روحیه مان کسل شده، اعتمادبه نفسمان پایین می آید و احساسات بدی مانند حسد در ما به وجود می آید.
این روانشناس اشاره کرد: مقایسه کردن خود با دیگران گاهی موجب اشتباه های شناختی نیز شده و موجب می شود تعصباتی نادرست را در ذهنمان شکل بدهد، برای مثال گاهی مقایسه خود با افرادی که از ما ضعیف ترند تفکر از دیگران بهتربودن را در ما تقویت می کند، در صورتیکه شاید مقایسه با آدم های گوناگون دیگری که در آن زمینه از ما بهترند نشان بدهد ما واقعاً در آن زمینه خاص بهترین و خاص ترین نیستیم.
وی با اشاره به اینکه برخی از کارشناسان روان شناسی معتقدند شبکه های اجتماعی ظرفیت بالایی در شکل دهی مقایسه میان افراد دارند و می توانند اثرات مخربی روی آدم ها بگذارند، بیان کرد: این شبکه ها مکانی برای نمایش خوشی ها، موفقیت ها، ظاهر و دستاوردهای رنگارنگ اند، با این حساب احتمال این که آدم ها با دیدن دیگران در این بستر دست به مقایسه خود با آنها بزنند، بسیار زیاد می شود.
کاووسی اشاره کرد: تعدادی از روان شناسان نیز معتقدند چنین فضاهای مجازی راهی برای بهترکردن روحیه و عزت نفس اند، چون آدم ها با ثبت لحظه های خوش خود در این بسترها احساس بهتری پیدا می کنند.




منبع: مین فود