200 بیماری با غذا خوردن حاصل می شود چگونه ایمن شویم؟

قم ایمنی مواد غذایی یک نگرانی جهانی است که زمینه های مختلف زندگی روزمره را در بر می گیرد و در صورت بی اهمیت تلقی شدن آن، یک چرخه معیوب از بیماری و سوءتغذیه بوجود می آورد.

ایمنی غذا به کنترل کردن و تهیه و نگهداری مواد غذایی اشاره دارد، به گونه ای که به بهترین وجه بتواند خطر بیمار شدن افراد از بیماریهای ناشی از غذا را کم کند. بصورت خلاصه می توان گفت ایمنی غذایی امکان دسترسی به غذای سالم و مغذی به مقدار کافی است.
ایمنی مواد غذایی یک نگرانی جهانی است که زمینه های مختلف زندگی روزمره را در بر می گیرد. اصول ایمنی غذا، جلوگیری از آلوده شدن غذا و مسمومیت غذایی است که بوسیله راه های مختلف امکان پذیر است و تعدادی از آنها عبارتند از: تمیزکاری صحیح کلیه سطوح، تجهیزات و ظروف، حفظ سطح بالایی از بهداشت فردی، خصوصاً شستن دست ها، نگهداری، سرد کردن و گرم کردن غذا باتوجه به دما، محیط و تجهیزات، اجرای موثر کنترل آفات و درک حساسیت های غذایی، مسمومیت غذایی و عدم تحمل غذا
صرف نظر از این که چرا شما غذا را اداره می کنید و به عنوان قسمتی از کار یا آشپزی در خانه به آن مشغول هستید، لازم است که همیشه از اصول ایمنی غذایی مناسب استفاده کنید. هر تعداد خطرات احتمالی غذایی در یک محیط کار با مواد غذایی وجود دارد که خیلی از آنها نتایج جدی به همراه دارد.
در هریک از مراحل تولید، بسته ­بندی، حمل و نقل، توزیع و حتی مصرف مواد غذایی امکان آلودگی آن­ ها وجود دارد. یکی از عمده­ ترین و رایج­ ترین این آلودگی­ ها، مواد شیمیایی و آفت­ کش و علف­ کش­ هایی است که در مزارع هنگام رشد محصولات برای کنترل آفات و بیماری­ های کشاورزی استفاده می­ شود.
رایج ترین آلودگی­ هایی که ایمنی غذایی را تهدید می­ کند عبارتند از؛ عوامل بیماری ­زا مثل باکتری­، ویروس و انگل، سموم قارچی مثل آفلاتوکسین، اوکراتوکسین، فلزات سنگین مثل سرب، جیوه، کادمیوم، سموم شیمیایی دفع آفات مورد استفاده در کشاورزی، آلاینده­ های آلی باقی مانده در محیط زیست و استفاده از آنتی بیوتیک­ ها، هورمون­ و مواد افزودنی در تهیه غذاها.
در اینجا اشاره به تعریف امنیت غذایی و ارتباط آن با ایمنی غذایی نیز خالی از لطف نیست. امنیت غذایی به دسترسی همه افراد یک جامعه، در تمام ادوار عمر به غذای کافی و سالم برای داشتن زندگی سالم و فعال گفته می شود و در آمد خانوار از فاکتورهای مهم در تامین امنیت غذایی در یک نظام اجتماعی می باشد.
عامل مهم دیگر در تامین امنیت غذایی جامعه، ذائقه و دانش تغذیه ای خانواده ها در نحوه تخصیص بودجه برای تهیه بهترین نوع غذای در دسترس و چگونگی تقسیم غذا در خانواده می باشد.
امنیت غدایی زمانی تامین می شود که سرانه سبد غذایی خانواده بصورت صحیح انتخاب و تهیه شود، برای افراد خانواده کافی و بصورت صحیح طبخ شود تا عناصر و مواد غذایی سالم و صحیح به سلول ها و اندام های بدن برسد.
تغذیه و امنیت غذایی ارتباط تنگاتنگی با هم دارند. غذای ناامن یک چرخه معیوب از بیماری و سوءتغذیه ایجاد میکند و نوزادان، کودکان خردسال، سالخوردگان و بیماران را تحت تأثیر قرار می دهد. علاوه بر کمک به امنیت غذایی و تغذیه ای، یک منبع غذایی ایمن از اقتصاد ملی، تجارت و گردشگری نیز حمایت می کند و توسعه پایدار را تحریک می کند.
جهانی شدن تجارت مواد غذایی، افزایش جمعیت جهان، تغییرات آب و هوایی و تغییر سریع سیستم های غذایی بر ایمنی مواد غذایی تأثیر دارد. WHO، با هدف ارتقا در سطح جهانی و سطح کشور توانایی جلوگیری، شناسایی و پاسخگویی به تهدیدهای بهداشت عمومی در رابطه با غذای ناامن را دارد.
گام های ایمن در دست زدن به غذا، پخت و پز و ذخیره آن برای جلوگیری از بیماریهای غذایی لازمست، چونکه شما نمی توانید باکتری های مضر را که ممکنست موجب بیماری شوند، ببینید، بو کنید یا بچشید. پس باید در هر مرحله از تهیه غذا، چهار دستورالعمل را برای ایمن نگه داشتن غذا دنبال کنید: تمیز کردن دست ها و سطوح، آلودگی متقابل نباشید و جدا سازی کنید، در دمای مناسب طبخ کنید، این کار را با دماسنج غذا انجام دهید و درجای خنک نگه دارید و بلافاصله در یخچال قرار دهید. باید توجه داشت که ایمنی غذا را در مراحل خرید کردن، ذخیره سازی، آماده سازی، یخ زدایی، پخت و پز و هنگام خوردن رعایت کرد.
بیش از ۲۰۰ بیماری شناخته شده بوسیله غذا انتقال می یابند. این بیماریها به دو دسته عمده مسمویت های غذایی و عفونت های غذایی تقسیم می شوند که بوسیله غذا یا نوشیدنی های آلوده ایجاد می شوند. عوامل این آلودگی باکتری ها، توکسین ها، ویروس ها و انگل ها هستند. علایم و نشانه های بالینی در بیشتر بیماریهای منتقله از غذا شامل اسهال، تهوع، استفراغ و کرامپ های شکمی است. این نشانه ها به طور متوسط در مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از عفونت ظاهر شده و برای یک تا دو روز ادامه می یابد. بیماریهای منتقله از غذا ممکنست موجب ایجاد مشکلات طولانی مدت در سلامتی گردد. بیماری هایی نظیر سرطان، آرتریت و اختلالات عصبی می توانند توسط غذاهای آلوده ایجاد شوند.
در کودکان، بیماران، زنان حامله و افراد سالخورده عواقب بیماری بطور معمول شدیدتر بوده و اغلب کشنده تر است. تعدادی از بیماریهای منتقله از غذا می تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود. کسانی که از بیماران مراقبت می کنند ممکنست در تماس با افرادی که مبتلا به ناخوشی های ناشی از غذا می باشند بیمار گردند.
با وجود تنوع بیماریهای منتقله از غذا و تنوع راه های انتقال آنها، این بیماریها با رعایت یک دسته از دستورات بهداشتی و آموزش بهداشت به افراد جامعه به آسانی قابل پیشگیری می باشند.
در این خصوص مهندس علی عزتی فر، مدیر نظارت بر مواد غذایی، آشامیدنی و آرایشی بهداشتی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی قم، در گفت و گو با ایسنا ایمنی غذایی را داشتن غذایی سالم و بدون هر گونه آلودگی و شرطی ضروری برای سلامت و زندگی انسان است برشمرد و اظهار نمود: این مساله در کنار امنیت غذایی مسئله مهمی در همه دولت ها و زمان ها خصوصا عصر حاضر می باشد و قسمتی از اهداف هر دولت و حکومتی را به خود اختصاص می دهد.
وی ادامه داد: به حداقل رساندن خطر مبتلاشدن به بیماریهای ناشی از غذا و تامین ایمنی غذایی یک نگرانی جهانی شمرده می شود. چونکه مواد غذایی نا امن می توانند بیش از ۲۰۰ نوع بیماری را به وجود آورده و سلامت جامعه را به مخاطره بیندازد.
عزتی فر، آلودگی های در رابطه با ایمنی مواد غذایی را به دسته های مختلفی تقسیم کرد و اظهار داشت: آلودگی های میکروبی، شیمیایی، سموم قارچی، فلزات سنگین، آنتی بیوتیک ها، هورمون ها و افزودنی های غذایی، عوامل بیماری زا و انگل ها، آلاینده های آلی باقی مانده در محیط زیست، از دسته های مختلف این آلودگی ها است.
وی افزود: باتوجه به دستیابی جوامع بشری به سطوح بالای بهداشتی، اهمیت موارد و آلودگی های فوق بیش از پیش شده است و در کشور عزیز ما نیز توجه زیادی به تامین غذای سالم و ایمن از جنبه های مختلف شده است.
مدیر نظارت بر مواد غذایی، آشامیدنی و آرایشی بهداشتی، از آموزش های زیادی درباب تامین ایمنی مواد غذایی یاد کرد و اضافه کرد: آموزش همه جانبه از مزرعه تا سفره و همین طور ارتقا فرهنگ و سواد تغذیه ای بایستی توسط سازمان های مرتبط صورت گرفته و در دسترس افراد جامعه قرار گیرد. توجه لازم به نشانگر رنگی تغذیه که توسط سازمان غذا و دارو در سالهای اخیر انجام شده است و در برچسب گذاری مواد غذایی تولید شده الزامی است و موجب افزایش دانش تغذیه ای می گردد و در انتخاب آگاهانه مواد غذایی نقش به سزایی دارد.
وی ادامه داد: در برنامه های سلامت محور سازمان صدا و سیما باید توجه زیادی به مسئله ایمنی غذایی و سلامت خانواده با هدف افزایش دانش، مهارت و سواد تغذیه ای مردم معطوف گردد تا مشکلی دراین زمینه حادثه نشود.
عزتی فر درباب دلیلهای کاهش گرایش مردم به غذاهای سنتی، اشاره کرد: با تغییر ذائقه در افراد جامعه به سمت مصرف غذاهای آماده و فست فودها که در آنها بطور معمول از مواد غذایی پر کالری و با بهره گیری از فرآیندهای صنعتی و نیمه صنعتی تهیه شده و گاها در تولید، توزیع و مصرف آنها از افزودنی های غذایی استفاده می شود، گرایش خانواده ها و خصوصاً کودکان به غذاهای سنتی کاهش پیدا کرده و لطمه های جدی گریبان گیر خانواده ها شده است.
عزتی فر در پایان، مهم ترین چالش سلامتی و بهداشت عمومی در دنیا را چاقی و عوارض ناشی برشمرد که هزینه های بسیار زیادی را به مردم و خانوادهها وارد می سازد و استفاده از این نوع غذاها ایمنی غذایی را می کاهد.




منبع: مین فود