سالمندان ۳۰ درصد جمعیت ایران در ۱۴۳۰

همزمان با روز جهانی جمعیت مطرح شد

به گزارش مین فود، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران، با اشاره به اینکه طبق پیشبینی ها در سال ۱۴۳۰ حدود ۳۰ درصد جمعیت کشور سالمند هستند؛ اظهار داشت: یعنی در این سال پنجره جمعیتی کشور بسته می شود؛ ازاین رو با در نظر گرفتن سن باروری، کمتر از هشت سال دیگر برای حل این بحران فرصت داریم.

دکتر سیدمحمد طباطبایی در گفتگو با ایسنا، ضمن اشاره به این که طبق آخرین پیمایش ملی که در سال ۱۳۹۸ انجام شد در کشور ما تقریبا سه و نیم میلیون زوج نابارور وجود دارد، اظهار داشت: سالانه هم حدود ۸۸ هزار زوج به این آمار اضافه می شوند.
وی با تکیه بر این که دو نوع ناباروری اولیه و ثانویه وجود دارد، بیان نمود: وقتی زوجی که تاکنون بچه دار یا آبستن نشده اند گرفتار ناباروی می شوند، به آن ناباروری اولیه می گوییم. دلیل این نوع از ناباروری می تواند مشکلات مادرزادی یا مشکلات اکتسابی باشد. ناباروری ثانویه هم یعنی زوجین پس از یک مرتبه تجربه حاملگی که امکان دارد موفق یا ناموفق بوده باشد، برای دومین بار قادر به حاملگی نیستند که این نوع از ناباروری می تواند علل مختلفی داشته باشد.
وی ضمن اشاره به این که هزینه های درمان ناباروری بخصوص در صورت احتیاج به IVF و یا سایر روش های تهاجمی بسیار زیاد است، خاطرنشان کرد: زوجین نابارور علاوه بر نگرانی هایی که در مورد روند و نتیجه درمان داشتند، برای تأمین هزینه های درمان هم فشار زیادی را متحمل می شدند، اما خوشبختانه پس از تصویب قانون جوانی جمعیت تمام اقدامات تشخیصی و درمانی ناباروری زیر پوشش بیمه قرار گرفت.
طباطبایی اضافه کرد: بر این اساس در مراکز دولتی ۹۰ درصد هزینه ها زیر پوشش بیمه قرار گرفت، محدودیت سنی قبلی اصلاح گردید تا افراد تا ۴۹ سالگی بتوانند از این خدمات استفاده نمایند. همینطور در مراکز خصوصی درمان ناباروری هم ۷۰ درصد هزینه ها توسط بیمه های پایه پرداخت می شود.
وی تصریح کرد: ۴۰ درصد وظایف در قانون جوانی جمعیت به عهده سازمان های دیگری به جز وزارت بهداشت است یعنی این وزارت خانه تنهایی نمی تواند مشکلات حوزه جمعیت را برطرف کند. مسلما فرهنگ سازی در بحث جمعیت یکی از اقدامات کلیدی است، اما وزارت بهداشت هم علاوه بر حمایت های بهداشتی و درمانی در فرهنگ سازی هم نقش مهمی دارد.
طباطبایی فرهنگسازی در حوزه جمعیت را موضوعی مهم دانست و اظهار داشت: یکی از موارد قانون پشتیبانی از خانواده و جوانی جمعیت بحث آموزش و فرهنگسازی است که به دو بخش فرهنگسازی عمومی و فرهنگسازی سلامت تقسیم می شود. به صورت کلی نقش عوامل فرهنگی و نگرش افراد بسیار موثر است.
وی ادامه داد: در عین حال سیاست ها و تبلیغات وسیع برای کنترل جمعیت که طی ۳۰ سال گذشته در کشور جریان داشته است، به تدریج سبب تغییر فرهنگ عمومی و تمایل به فرزند کمتر شده است. اصلاح این روند نیازمند برنامه ریزی و اجرای برنامه های فرهنگی برای افزایش اطلاع رسانی به مردم در مورد بحران جمعیت و ضرورت داشتن جمعیت جوان است.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران درمورد وضعیت ارزیابی شرایط زاد و ولد در کشور طی سالیان آینده به ایسنا اظهار داشت: نرخ باروری یا TFR میانگین تعداد فرزندانی است که یک خانم در سن باروری به دنیا می آورد؛ اگر این خانم با همسرش در نظر گرفته شوند و این زوج دو فرزند داشته باشند، جایگزین خودشان افرادی را به جامعه آورده اند و در این شرایط جمعیت نه افزوده می شود و نه کاهش و رشد جمعیت تقریبا ثابت می ماند.
او افزود: با عنایت به این که تمام زنان امکان دارد تا پایان سن باروری خود زنده نباشند یا ازدواج نکنند این عدد یعنی نرخ جایگزینی عدد ۲ خالص نیست و از ۱.۲ در کشورهای توسعه یافته تا ۳.۲ در کشورهای در حال توسعه متغیر است.
طباطبایی با اشاره به اینکه در کشور ما متاسفانه از سال ۷۹ نرخ باروری زیر حد جایگزینی قرار گرفته است، بیان نمود: هم اکنون نرخ باروری ما ۱.۶۵ است. اگر در طولانی مدت نرخ باروری کمتر از حد جایگزینی باشد، جمعیت کاسته می شود و به سمت سالمندی می رود. آمارها نشان می دهند که نرخ رشد جمعیت کشور از ۱.۲ در سال ۱۳۹۵ به حدود ۰.۶ در سال ۱۴۰۰ رسیده است. به عبارتی، در عرض ۵ سال، نرخ رشد جمعیت کشور ۵۰ درصد کاسته شده است.
او با تکیه بر این که ما با سرعت به سمت سالمندی جمعیت حرکت می نماییم، افزود: طبق پیشبینی ها در سال ۱۴۳۰ حدود ۳۰ درصد جمعیت کشور ما سالمند هستند. در سال ۱۴۳۰ پنجره جمعیتی کشور از نظر اقتصادی بسته می شود، یعنی نسبت افراد در سن کار و تولید کمتر از ۶۰ درصد جمعیت می شود، اما با در نظر گرفتن سن باروری، ما کمتر از ۸ سال دیگر برای حل این بحران فرصت داریم که ۳ سال اول آن فرصت طلایی است؛ علت آن هم درصد جمعیت خانم های در سن باروری است که هر چه جلوتر می رویم این درصد کاسته می شود.