مهم ترین مراقبت های دوره ای زنان در سنین 13 تا 65 سال

عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا ضمن اشاره به مهم ترین مراقبت های دوره ای زنان در سنن ۱۳ تا ۶۵ سال، بر ضرورت انجام منظم اقداماتی مانند تست پاپ اسمیر، ماموگرافی و سونوگرافی لگن تاکید نمود.

دکتر افسانه شه بخش در گفتگو با ایسنا، درباره مراقبت های دوره ای زنان، اظهار داشت: مراقبت های اولیه عرضه خدمات بهداشتی منسجم و قابل دستیابی است که توسط پزشکان به خانم ها عرضه می شود. این کار با هدف تشخیص و جلوگیری از تولد تا مرگ برای خانم ها ضروریست که در نهایت سبب رضایت مندی از زندگی می شود. این مراقبت ها در هر سنی با عنایت به شرایط فرد تقسیم بندی می شود و اولویت ها به آنها اعلام می شود.
او ضمن اشاره به این که تقسیم بندی خدمات بر مبنای سن صورت می گیرد، اظهار نمود: خدمات در سنین ۱۳ تا ۱۸ سال، ۱۹ تا ۳۹ سال، ۴۰ تا ۶۵ سال و بالاتر از ۶۵ سال تقسیم بندی می شوند. مبحث بسیار مهم شرح حال مراجع است که بدانیم دلیل رجوع فرد به پزشک چیست؟ از طرفی فعالیت، مصرف یا عدم مصرف دخانیات و الکل و شرایط جنسی رجوع کننده مورد پرسش و بررسی ما قرار می گیرد. در سنین ۱۳ تا ۱۸ سال اگر دختر خانم ازدواج کرده باشد، به او پیشنهاد می نماییم تست پاپ اسمیر را از سه سال پس از آغاز فعالیت جنسی به صورت دوره ای انجام دهد. بعد از آن معاینات کلی از نظر قد، وزن، فشارخون، بیماری های زمینه ای، معاینه لگن و... مورد بررسی قرار می گیرد.
وی ادامه داد: در صورتیکه فردی جزو گروه پرخطر باشد یعنی سابقه بیماری خاص یا رابطه جنسی پرخطر داشته باشد علاوه بر اقدامات ذکر شده از نظر بیماری های آمیزشی و میزان هموگلوبین خون هم بررسی می شوند که اگر بیماری خاصی داشت تحت درمان قرار گیرد.
او ضمن اشاره به این که سنین ۱۹ تا ۳۹ سال سن باروری افراد است، خاطرنشان کرد: در این سن علاوه بر اینکه می بایست سوالات پیشتر گفته شده را پرسید، باید در ارتباط با عادت ماهانه فرد و اقداماتی که برای باروری انجام داده است هم سوالاتی بپرسیم. در این گروه هم انجام پاپ اسمیر باید سالیانه صورت گیرد. اگر خانمی سه سال پشت سرهم به شکل منظم تست پاپ اسمیر انجام داد و شرایطش نرمال بود، دیگر می تواند هر سه سال یکبار تست را انجام دهد.
عضو تیم تخصصی مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا در ادامه با اشاره به اینکه سن شیوع سرطان پستان کاسته شده است، تصریح کرد: باید به همه خانم ها از سنین ۱۹ سال به بالا آموزش دهیم که چگونه ماهیانه خویش را معاینه کنند و اگر سابقه مبتلا شدن به این بیماری در بین اقوام درجه یک خود دارند آنوقت لازم است که سونوگرافی دوره ای انجام دهند. بعد از آن بر مبنای اقوام درجه یک خود که مبتلا به این سرطان بوده است، ما پیشنهاد می دهیم که چه زمانی برای انجام ماموگرافی اقدام نمایند.
او افزود: در مورد مبتلا شدن به سرطان پستان این سوال برای افراد پیش می آید که از چه سنی نگران بروز این بیماری باشند؟ پاسخ ما این است که از سن فردی که به بیماری مبتلا شده است حداقل ۵ یا ۱۰ سال زودتر برای شناسایی اقدام نمایند. یعنی اگر نخستین فرد خانواده در سن ۳۰ سالگی به سرطان پستان مبتلا شده باشد به سایر افراد خانواده تاکید می نماییم ماموگرافی و سونوگرافی را ۵ یا ۱۰ سال پیش از رسیدن به این سن انجام دهند که بسیار کمک کننده است.
این متخصص زنان و زایمان تصریح کرد: در این سنین از طرفی فرد از نظر بیماری های آمیزشی، هورمون ها بخصوص هورمون تیروئید و هورمن های جنسی مورد بررسی قرار می گیرد. مبحث مهم دیگر در این گروه سنی سونوگرافی سالیانه و دوره ای لگن از نظر فعالیت تخمدان و رحم است که اگر مقرر است خانمی برای حاملگی اقدام نماید، از نظر ذخیره تخمدان و توانایی رحم برای لانه گزینی ارزیابی شود.
وی درباره بررسی های پزشکی خانم های ۴۰ تا ۶۵ ساله، خاطرنشان کرد: با عنایت به افزایش سن، مسائل دیگری هم باید مورد توجه قرار گیرد. در این سن همچنان انجام منظم پاپ اسمیر و ماموگرافی ضروری می باشد. در این سنین احتمال ابتلای فرد به افزایش چربی خون وجود دارد بنابراین ما به خانم ها تاکید می نماییم پس از ۴۵ سالگی هر ۵ سال یکبار چربی خون خویش را بررسی نمایند ولی اگر سابقه بیماری های خانوادگی در این حوزه دارند این بررسی باید سالیانه صورت گیرد. همینطور هر سه سال یکبار باید قندخون و هورمون تیروئید هم بررسی شود. یکسری از سرطان های دستگاه گوارش هم قابل پیشگیری است و به خانم ها پس از ۴۰ سال می گوییم سالانه نمونه مدفوع را از نظر خون مخفی بررسی نمایند و یا پس از ۵۰ سالگی هر ۱۰ سال یکبار کولونوسکوپی انجام دهند.
او افزود: اقدام مهم دیگر بررسی تراکم استخوان است. زمانی که خانم ها به سن یائسگی می رسند به علت کاهش هورمون استروژن احتمال این که گرفتار پوکی استخوان شوند بیشتر می شود پس انجام آزمایش تراکم استخوان هم ضروری می باشد. نکته مهم دیگر داشتن تغذیه سالم، عدم مصرف الکل و دخانیات، عدم مصرف غذاهای چرب و... است که از سنین ۳۹ سال به بالا به همه افراد به شکل جدی سفارش می نماییم.
وی درمورد مراقبت های پس از سنین ۶۵ سالگی، اظهار داشت: به علت تغییراتی که در وضعیت سلامت افراد ایجاد می شود می بایست از نظر تغذیه و فعالیت فیزیکی و مشکلات ناشی از بی اختیاری ادرار و مدفوع هم مورد بررسی قرار گیرند چون خیلی از بیماری های مخفی با معاینات اولیه مشخص می شود. سفارش می نماییم در این سنین هم پاپ اسمیر هر دو تا سه سال یکبار و ماموگرافی سالیانه صورت گیرد.
وی در بخش دیگری از صحبت های خود به اهمیت انجام واکسیناسیون در سنین باروری اشاره نمود و اظهار داشت: خانم ها در این سنین باید از نظر واکسیناسیون بیماری سرخجه و هپاتیت بررسی شود. در سنین بالا هم نکته مهم تزریق واکسن آنفلوآنزا است که به خانم هایی که گرفتار بیماری زمینه ای هستند سفارش می نماییم واکسن آنفلوآنزا تزریق کنند.
او ضمن اشاره به این که یکی از عاملهای مهم در مبتلا شدن به سرطان دهانه رحم، مبتلا شدن به HPV یا زگیل تناسلی است، اظهار داشت: زگیل های تناسلی انواع مختلفی دارند که چند نوع آنها پرخطر هستند که شایع ترین آنها نوع ۱۶ و ۱۸ است که فرد را مستعد سرطان دهانه رحم می کنند. خوشبختانه با انجام تست پاپ اسمیر میتوان به سرعت متوجه شد که آیا دهانه رحم زخمی دارد که به سمت سرطان برود؟ یک راه برای پیشگیری از ابتلا، واکسن HPV است که از ابتلای فرد به چند نوع خطر آفرین زگیل تناسلی که منجر به سرطان دهانه رحم می شود جلوگیری می کند.
شه بخش در انتها تصریح کرد: در کشورهای پیشرفته از سن ۹ سالگی این واکسن به دختران و پسران تزریق می شود. بهترین سن تزریق این واکسن پیش از بلوغ است اما ما می گوییم تا پیش از ۳۰ سال افراد می توانند این واکسن را تزریق کنند. تزریق واکسن حتی اگر فرد مبتلا به HPV هم شده باشد می تواند تا حد زیادی سبب پیشگیری از بروز سرطان دهانه رحم شود.




منبع: مین فود